Afgerond in 2016

Projectduur 2 jaar

Projectleider TH Smit – VUmc

Beknopte samenvatting van de resultaten

Tijdens de brandwondgenezing zijn er trekkrachten aanwezig in de huid om het vaak grote wondoppervlak te dichten. Bij overmaat van trekkrachten kan dit echter leiden tot bewegingsbeperkingen van de gewrichten. In de kliniek worden patiënten vaak statisch gespalkt om de wondcontractie tegen te gaan. Het is echter niet bekend of dit tegenwerken van de in de wond aanwezige krachten voordelig is met betrekking tot de littekenvorming. Er zijn aanwijzingen dat het toepassen van dynamische rek een beter eindresultaat geeft. Tijdens de wondgenezing transformeren collageen producerende fibroblasten naar zogenaamde myofibroblasten. Deze cellen hebben de eigenschap om samen te trekken. Ze zorgen daarmee voor wondsluiting, waarna ze weer verdwijnen door geprogrammeerde celdood. Littekencontracturen, welke zeer hinderlijk zijn en zelfs de bewegingsvrijheid kunnen belemmeren indien aanwezig op plaatsen van gewrichten, ontstaan als de myofibroblasten aanwezig blijven terwijl de wond al is gesloten.

Wat we wilden onderzoeken is of de samentrekking de (myo)fibroblasten in de wond beïnvloed kan worden door extern aangebrachte krachten. Het ultieme doel is om deze cellen tijdens de brandwondgenezing zo te manipuleren dat ze samentrekken zolang de wond open is, maar dat ze weer verdwijnen als de wond is gesloten. Een optimaal eindresultaat zou een litteken zijn dat niet samentrekt en zoveel mogelijk lijkt op de oorspronkelijke huid. De fibroblasten en huid die we gebruikten voor onze experimenten zijn voornamelijk afkomstig van donoren en patiënten met brandwonden. De (myo)fibroblasten worden in het laboratorium blootgesteld aan verschillende mechanische rek programma’s. Myofibroblasten brengen het eiwit alpha smooth muscle actin (αSMA) tot expressie, dat met behulp van laboratoriumtechnieken kan worden aangetoond. We hebben gevonden dat de cellen onder een continue externe kracht als tegenreactie meer gaan samentrekken: we zien meer αSMA expressie. Indien we echter de cellen blootstellen aan een afwisseling van statische en dynamische rek, dan blijken de cellen minder te gaan samentrekken: er is minder αSMA expressie.

Het gedrag van de cellen kan dus beïnvloed worden door van buitenaf aangebrachte mechanische rek. Dit is een zeer belangrijk resultaat dat hoopvol en nuttig is voor de wijze van spalken bij patiënten met brandwonden. Op deze manier zou kunnen worden bepaald in welke fase van de wondgenezing een statische rek (voor meer samentrekking) of juist een combinatie van statische en dynamische rek (voor minder samentrekking), zou moeten worden toegepast voor een optimale brandwondgenezing.

print